FAQ

De hoogte van de Etna verandert voortdurend door vulkanische activiteit. Wanneer de topkraters uitbarsten, kan de vulkaan groeien doordat nieuw materiaal wordt afgezet. Als echter tijdens een uitbarsting een kraterrand instort, kan de Etna weer kleiner worden. Bovendien is er, zoals bij elke berg, sprake van erosie en platentektoniek.

De noordoostelijke krater, een van de vier topkraters van de Etna, was de afgelopen 40 jaar het hoogste punt van de Etna – tot juli 2021: een officiële meting (dit gebeurde door analyse van satellietfoto’s) wees uit dat de zuidoostelijke krater met 3357 meter de nieuwe “top” van de Etna is. De hoogte van de noordoostelijke krater was voorheen 3326 meter (gemeten in 2018).

Sinds juli 2021 is er echter veel gebeurd: de zuidoostelijke krater is in 2021 nog een paar keer uitgebarsten, maar op 10.2.2022 is een groot deel van de kraterrand ingestort, waarbij de kegel letterlijk van boven naar beneden is gespleten. Bij een andere meting in november 2022 was de hoogte van de zuidoostelijke krater slechts 3347 meter.

Verschillende verschijnselen maken de Etna gevaarlijk:

Tijdens een uitbarsting worden kleinere en grotere lavaklompen uitgespuwd. De kleinere stenen kunnen kilometers ver vliegen en mensen die de Etna beklimmen verwonden of zelfs doden.

Ook ontsnappend gas, zoals zwaveldioxide of ammoniak, kan gevaarlijk zijn voor mensen tijdens een Etna-wandeling.

De ontsnappende lavastromen zijn vooral gevaarlijk bij laterale uitbarstingen, omdat die op geringere hoogte plaatsvinden dan uitbarstingen van de topkraters. De lava van de Etna stroomt relatief langzaam, maar als de uitbarsting lang genoeg duurt, kan de lava bewoonde gebieden bereiken. De laatste plaats die volledig werd verwoest was in 1928 – het stadje Mascali in het oosten van de vulkaan. In 1993 bereikte een lavastroom echter de stad Zafferana Etnea, verwoestte het eerste huis en stopte voor het tweede. De stad werd gespaard.

Een van de gevaarlijkste verschijnselen zijn pyroclastische stromen. Dit zijn hete en extreem snelle lawines van gas en as die kunnen ontstaan tijdens de explosieve fase van een vulkaanuitbarsting. Gelukkig zijn ze zeer zeldzaam op de Etna. Onlangs, op 10.2.2022, deden zich verscheidene pyroclastische stromen voor in de Zuidoost-Krater. De grootste bewoog 1,6 kilometer naar het zuiden en zuidoosten met een geschatte snelheid van ongeveer 140 km/u en bedekte volledig de noordelijke van de Barbagallo-kraters (bron: INGV – BOLLETTINO SETTIMANALE ETNA DEL 15/02/2022).

U kunt er ook meer over lezen in onze blog: Hoe gevaarlijk is de Etna?

De laatste uitbarsting van de Etna was op 1 december 2023.

De activiteit in de zuidoostelijke krater vormde een kolom van lava en as die tot 6000 meter boven zeeniveau reikte, evenals 2 lavastromen in het zuiden en oosten.

Je kunt foto’s en video’s van deze uitbarsting vinden op onze Instagrampagina.

De uitbarstingen van de Etna zijn niet regelmatig en onvoorspelbaar. Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen erupties van de topkraters (Zuidoostkrater, Noordoostkrater, Bocca Nuova en Vorragine) en laterale (zij)erupties.

De laatste jaren is de zuidoostelijke krater bijzonder actief en wordt hij steeds explosiever en gevaarlijker:

• In 2021 is de zuidoostelijke krater iets minder dan 60 keer uitgebarsten.
• In 2022 vond de eerste grote uitbarsting plaats op 10.2.2022, toen de zuidoostelijke krater praktisch gespleten werd en er enkele pyroclastische stromen ontstonden. De tweede volgde op 21.2.
• Van mei tot juni 2022 was er gedurende meer dan een maand een lavastroom aan de noordkant en van eind november tot begin februari 2023 was er effusieve activiteit aan de voet van de zuidoostelijke krater.
• In 2023 waren er uitbarstingen midden augustus en een langere reeks uitbarstingen in november en december.

Gasemissies en explosies, die tot aan de kust te horen zijn, komen vaak voor op de topkraters.

De laatste laterale eruptie begon met Kerstmis in 2018: vergezeld van enkele aardbevingen en seismische zwermen openden op 24 december 2018 twee spleten, één vanaf de basis van de Nieuwe Zuidoostkrater tot aan de westelijke rand van de Valle del Bove, de tweede, kleiner, iets verder naar het noorden. De lavastromen stroomden allemaal de Valle del Bove in en kwamen niet in de buurt van bewoonde gebieden. De uitbarsting eindigde na slechts 3 dagen op 27.12.2018.

Ook de duur van een laterale uitbarsting kan sterk variëren: van enkele uren tot enkele dagen of zelfs jaren.

De Etna is een vulkaan met meerdere kraters. Hij heeft de volgende 4 hoofdkraters:

• de zuidoostelijke krater, momenteel de hoogste krater,
• de noordoostelijke krater,
• Bocca Nuova en
• Voragine.

De Etna heeft ook ongeveer 300 zijkraters.

De Etna ligt aan de oostkant van Sicilië in de provincie Catania, ongeveer halverwege tussen de stad Catania en het stadje Taormina. Vanuit beide steden kan de Etna in ongeveer een uur worden bereikt.

Geologisch gezien ligt de Etna op de Afrikaanse Plaat nabij de plaatgrens met de Europese Plaat, wat ook de oorzaak is van het vulkanisme in de regio.

De Etna is ongeveer 570.000 jaar oud en dus een extreem jonge vulkaan. Integendeel, de rest van Sicilië is al meer dan 5 miljoen jaar oud.

Op de plaats waar nu de Etna staat, was vroeger een grote baai. De vulkanische activiteit begon daar ongeveer 570.000 jaar geleden – door de nabijheid van de plaatgrens tussen de Afrikaanse en Europese platen.

De ondergrond bestond uit relatief zacht materiaal en de aardkorst is hier waarschijnlijk zeer poreus, als een spons. Dit betekende dat magma met een dunne laag op veel plaatsen gemakkelijk naar de oppervlakte kon doordringen. Veel kraters werden gevormd met een lage helling. De lava vulde na verloop van tijd de baai, waardoor het steeds moeilijker werd voor het magma om uit te barsten, omdat de lava veel harder was dan het oorspronkelijke vaste gesteente.

Daardoor verschoven de uitbarstingen steeds meer naar het centrum direct boven de ondergrondse magmakamer, omdat de druk daar het hoogst was. Bovendien werd de lava steeds dichter, waardoor steilere hellingen ontstonden. De aanvankelijk platte schildvulkaan werd zo een stratovulkaan.

Ja, je kunt met de auto de Etna oprijden (tot een bepaalde hoogte); er zijn 2 wegen die naar boven leiden:

• Vanaf Nicolosi of Zafferana Etnea bereik je de zuidkant, het dalstation van de kabelbaan op 1923 meter boven zeeniveau, via Strada Provinciale 92.
• Aan de noord- of noordoostkant leidt de weg Mareneve van Milo of Linguaglossa naar Piano Provenzana, het toeristische centrum aan de noordkant op een hoogte van 1810 meter.

Als je eenmaal op je bestemming bent aangekomen, zijn er voldoende parkeerplaatsen beschikbaar aan zowel de noord- als zuidkant.

Hoger kun je niet komen met de auto.

De wegen naar de Etna zijn goed, maar je moet voorzichtig zijn als er vulkaanzand op de weg ligt, vooral in de bochten.

Er kan ook veel sneeuw liggen op de Etna. Van 15 november tot 15 april moet je daarom winterbanden of sneeuwkettingen hebben.

Magma is het gesmolten materiaal dat onder het aardoppervlak ligt. Het bestaat niet alleen uit gesmolten rots, maar ook uit gassen.

Als het magma naar de oppervlakte komt, wordt het lava genoemd. Als het magma heel plotseling uit de vulkaan wordt geslingerd, stolt het heel snel in de veel koudere lucht. Het gas heeft niet genoeg tijd om uit het materiaal te ontsnappen en vormt bellen in de gestolde lava. Het resultaat is een zeer licht materiaal dat lapilli wordt genoemd. Wanneer het magma langzaam uit de vulkaan komt, heeft het gas genoeg tijd om te ontsnappen totdat de lava stolt. Het gesteente dat op deze manier ontstaat is extreem hard.

De Alcantara is een 52 km lange rivier in Sicilië. Hij ontspringt in de Monti Nebrodi en loopt ten noorden van de Etna naar het oosten. De monding ligt net ten zuiden van de stad Giardini Naxos. Naast de riviermonding is ook een mooi zandstrand om te zwemmen.

De Alcantara vormt de grens tussen de “jonge” Etna, d.w.z. de vulkanische bodem, en de rest van Sicilië, die veel ouder is (570.000 jaar tegen 5 miljoen jaar).

In zijn benedenloop heeft de rivier zich gedurende duizenden jaren een weg door de lava gesneden en zo een kloof gevormd. De Alcantara-kloof is tot 25 meter diep en beroemd om zijn prachtige, bizarre zuilen van basaltlava.

Alcantara is een van de vele Arabische namen die we op Sicilië tegenkomen, zoals de naam van de stad Marsala of “Mongibello” (een mengeling van Latijn en Arabisch), zoals de Sicilianen de Etna ook wel noemen. De reden hiervoor is de Arabische vestiging op Sicilië van het midden van de 9e eeuw tot het einde van de 11e eeuw.

Alcantara betekent brug of brugboog. De naam verwijst naar een brug uit de Romeinse tijd bij de monding van de rivier, waaraan de Arabieren vervolgens de naam “Alcantara” gaven.

In de Alcantara-kloof stroomt koel grondwater uit spleten in de rotswanden in de rivier. Daarom is de temperatuur slechts zo’n 10 tot 12 graden en is deze het hele jaar door vrij constant.

Wie in de rivier de Alcantara wil zwemmen, moet hard zijn, want de Alcantara is – zelfs in de zomer! – best cool. Na een wandeling op de Etna kan het echter zeer verfrissend zijn!

Het waterpeil kan sterk variëren, en er moet ook rekening worden gehouden met de stroming. Je kunt dus niet echt zwemmen in de Alcantara rivier, maar wel een (ijzige) duik nemen.

Maar je kunt in de kloof waden met je broek opgerold – en dat is wat we doen op onze Etna & Alcantara tour. U kunt het beste zwemschoenen meenemen, zodat u beter over de stenen in de rivierbedding kunt lopen.