De Etna heeft de mensen altijd gefascineerd – als bron van grote verwoesting en grote vruchtbaarheid. Er zijn dan ook vele legenden en mythen rond deze vulkaan, waarvan wij u vandaag een klein fragment willen geven.
De smederij van Hephaestus
Hephaistos is de Griekse god van het vuur en smeden. De Romeinen gaven hem later de naam Vulcanos, waarvan ook het woord “vulkaan” is afgeleid. Zijn verhaal begint minder glorieus: hij was zo’n lelijke baby dat zijn moeder Hera hem na zijn geboorte van de berg Olympus, de zetel van de Griekse goden, naar beneden gooide. Hij zou zich bij de val verwond hebben, zodat hij voortaan mank liep. Daarom kreeg hij de bijnaam “De manke”.
Gelukkig vonden nimfen hem en voedden hem op. Zij leerden hem het vak van smid, waarin hij de grootste vaardigheid bereikte. Hij maakte niet alleen sieraden voor de nimfen, maar ook wapens voor de goden van Olympus en tal van listige uitvindingen. Zo stuurde hij zijn moeder Hera een gouden troon die hij zelf had gemaakt als geschenk. Toen ze erop ging zitten, werd een mechanisme in werking gesteld dat haar aan de troon bond, zodat ze zich niet meer kon bevrijden. Op deze manier “bedankte” Hephaestus zijn moeder voor het feit dat zij hem uit Olympus had gegooid.
Wat heeft dit te maken met de Etna? Hephaestus richtte zijn smederij op in de Etna; in het vuur van de vulkaan smeedde hij zijn onoverwinnelijke wapens. Dus als u een dof gerommel hoort tijdens een van onze rondleidingen, kan dat de hamer van Hephaestus zijn aambeeld zijn (of een explosie in een hoofdkrater).
De onsterfelijke (?) Empedocles
Een uiterst fascinerende persoonlijkheid was Empedocles, een Griekse filosoof, politicus en natuuronderzoeker die leefde in het huidige Agrigento (een stad in het westen van Sicilië, destijds een Griekse kolonie). Hij was een pre-Socraticus en hield zich vooral bezig met de natuur en de 4 elementen (vuur, water, aarde en lucht). Hij was zeer geïnteresseerd in de Etna en wilde de verschijnselen, de kraters, de uitbarstingen en de lavastromen onderzoeken, en zou om die reden op de Etna hebben gewoond.
Toen ze in de jaren 1960 aan de voet van de Barbagallo-kraters op een hoogte van ongeveer 2900 m een berghut begonnen te bouwen, vonden ze onder het lavagesteente de resten van een toren. Was dit het huis van Empedocles? In ieder geval kreeg deze rifugio de naam “Torre del Filosofo” (Toren van de Filosoof). De hut zou worden omgebouwd tot een hotel en een onderzoeksstation, maar dit is nooit gebeurd. De uitbarsting van 2002 bedekte het volledig; alleen het plein draagt nog deze naam. Tijdens onze Etna South tour bewonderen we vanaf hier de activiteit van de zuidoostelijke krater.
Empedocles zou niet alleen op de Etna geleefd hebben, maar er ook gestorven zijn: De verhalen rond zijn dood zijn zeer uiteenlopend. Volgens sommige bronnen was Empedocles overtuigd van zijn onsterfelijkheid en wilde hij zich in een krater werpen om zich te verenigen met de natuur en de elementen. Anderen beweren echter dat hij naar Griekenland werd verbannen en dat het verhaal van zijn val in de Etna door zijn volgelingen werd verzonnen om zijn onsterfelijkheid en goddelijkheid te ondersteunen. Naar verluidt spuugde Etna even later een van Empedocles’ schoenen uit, waarmee de waarheid over de dood van de filosoof werd onthuld.
Omdat Empedocles de vulkaan Etna zo intensief bestudeerde, werd een ondergrondse vulkaan naar hem genoemd. De vulkaan Empedocles ligt in de Straat van Sicilië, tussen Sicilië en het eiland Pantelleria. Het is het hoogste punt van een vulkanisch massief van in totaal 13 vulkanen, dat soms, wanneer het uitbarst, ook even uit het water rijst en een klein eilandje vormt.
De schoen van koningin Elizabeth I
Een ander verhaal van de Etna gaat over een schoen: de Britse koningin Elizabeth I was een zeer succesvolle vorstin in de 16e eeuw. Het Elizabethaanse tijdperk staat voor culturele welvaart en economische opleving. De reden voor haar succesvolle politiek en ook voor haar lange regeerperiode van 44 jaar zou niet alleen intelligentie en talent zijn geweest, maar ook een pact met de duivel, aan wie zij haar ziel beloofde in ruil voor haar succes. Na een lange en succesvolle heerschappij wilde de duivel zijn beloning van Elisabeth krijgen en gooide haar in de Etna, die beschouwd werd als de poort naar de hel.
Er zou een schoen van de koningin op de grond zijn gevallen, die later door een herder werd gevonden. Deze schoen bracht echter alleen ongeluk voor de herder, en de vervloekte schoen zou ook zijn andere eigenaars hebben geruïneerd. Dus als je een schoen ziet op een van onze tours…. Handen af!)
Of misschien ontdek je een kabouter die een schat bewaakt in een van de lavatunnels van de Etna. Of, tijdens een wandeling door het betoverende berkenbos aan de noordkant van de Etna, hoor je misschien een zacht gekraak en gezoem en verdwijnt de vleugel van een fee onder een van de witzilveren stammen van de berkenbomen van de Etna.
Wie weet … als je open ogen en oren hebt, kun je vele wonderen op de Etna ontdekken.